កម្ពុជាដាក់លិខិតទៅអង្គការសហប្រជាជាតិស្នើឲ្យ មាន «ការទប់ស្កាត់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ» ជាមួយថៃ, ការឆ្លើយតបរបស់ថៃ

ភ្នំពេញ៖ អគ្គរាជទូតនិងជាតំណាងអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាជាតិ លោក កែវ ឈសបង្ហាញការតវ៉ាករណីជម្លោះលើអធិបតេយ្យភាពខ្មែរដែលឈ្លានពានដោយទាហានថៃរហូតមានការផ្ទុះអាវុធដែលធ្វើឱ្យស្លាប់បាត់បង់អាយុជីវិតទាហានខ្មែរមួយរូប និងបានថ្លែងប្រាប់ UN ពីការសម្រេចចិត្តរបស់កម្ពុជាដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅ ICJ នាអង្គមហាសន្និបាតលើកទី ៧៩ នៃ UN  កាលពីថ្ងៃ ១៩ ខែ មិថុនា កន្លងទៅ ។លិខិតរបស់តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមិថុនា ស្នើឲ្យ មាន «ការទប់ស្កាត់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ» ជាមួយប្រទេសថៃ ដើម្បីដាក់ក្នុងរបៀបវារៈនៃមហា សន្និបាត អង្គការសហប្រជាជាតិ។

កម្ពុជាបានកត់សម្គាល់ថា ខ្លួនបានប្តឹង ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) មួយថ្ងៃមុននៅថ្ងៃទី ១៥ ខែមិថុនា ដើម្បីកាត់ទោសជម្លោះព្រំដែនជាមួយប្រទេសថៃ។

ប្រទេសថៃបាននិយាយថា ខ្លួនមិនទទួលស្គាល់យុត្តាធិការរបស់ ICJ ហើយថាការខ្វែងគំនិតគ្នាគួរតែត្រូវបានដោះស្រាយដោយឈរលើមូលដ្ឋានទ្វេភាគីដោយគណៈកម្មការព្រំដែនរួមរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។

ក្រសួងការបរទេសថៃ បានចេញការឆ្លើយតបជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃបន្ទាប់ពីកម្ពុជាបានជូនដំណឹងជាផ្លូវការទៅអង្គការសហប្រជាជាតិអំពីចេតនារបស់ខ្លួនក្នុងការយកជម្លោះព្រំដែនដ៏រ៉ាំរ៉ៃរបស់ពួកគេទៅកាន់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បន្ទាប់ពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងររវាងកងទ័ពកាលពីខែមុន។

ការឆ្លើយតបរបស់ប្រទេសថៃ ក្រសួងការបរទេសថៃ បានផ្តល់ការបំភ្លឺដូចខាងក្រោម៖

១- កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជា និងជាតំណាងអចិន្ត្រៃយ៍ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក បានផ្ញើលិខិតមួយច្បាប់ទៅកាន់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទាក់ទងនឹងភាពតានតឹងនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ដោយស្នើសុំឱ្យផ្សព្វផ្សាយលិខិតនេះជាឯកសារមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្រោមរបៀបវារៈ ៣២ នៃសម័យប្រជុំលើកទី៧៩ ទាក់ទងនឹង “ការទប់ស្កាត់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ”។

២- នៅថ្ងៃទី 19 ខែមិថុនា ឆ្នាំ 2025 ឯកអគ្គរដ្ឋទូតថៃ និងអ្នកតំណាងអចិន្ត្រៃយ៍ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក បានផ្ញើលិខិតមួយច្បាប់ទៅ UNSG ដែលបញ្ជូន “សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាលថៃស្តីពីស្ថានភាពព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ” ចុះថ្ងៃទី 18 ខែមិថុនា ឆ្នាំ 2025។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានបំភ្លឺការពិត និងបង្ហាញពីគោលជំហរ និងសកម្មភាពរបស់ប្រទេសថៃ ស្របតាម MOU អន្តរជាតិ 20 ដែលជាច្បាប់អន្តរជាតិ។  វិធីសាស្រ្តចរចាដែលភាគីទាំងពីរបានឯកភាពគ្នា និងប្តេជ្ញាចិត្ត។  ថៃក៏បានស្នើឱ្យផ្សព្វផ្សាយទាំងលិខិត និងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាឯកសារមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្រោមរបៀបវារៈ ៣២។

៣- UNSG ឥឡូវនេះបានចុះបញ្ជីទាំងលិខិតរបស់កម្ពុជា និងលិខិតរបស់ប្រទេសថៃ ក្រោមរបៀបវារៈទី ៣២ នៃសម័យប្រជុំមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិលើកទី ៧៩ ដោយបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពដល់រដ្ឋសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់ព័ត៌មានរបស់ពួកគេ។

៤-ជាគោលការណ៍ ការធ្វើចរាចរលិខិតរដ្ឋសមាជិកក្រោមរបៀបវារៈនៃមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺជាដំណើរការមួយដើម្បីដាក់ព័ត៌មាន ឬតួនាទីរបស់រដ្ឋជាសមាជិកនៅលើកំណត់ត្រា និងបង្កើតការយល់ដឹងក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិក។  ក្នុង ករណី នេះ បន្ទាប់ ពី កម្ពុជា បាន ផ្ញើ លិខិត ទៅ មហាសន្និបាត អង្គការ សហប្រជាជាតិ ថៃ បាន ចាត់ វិធានការ ផ្ញើ លិខិត របស់ ខ្លួន ទៅ មហាសន្និបាត ដើម្បី បញ្ជាក់ ជំហរ របស់ ថៃ។  ការចរាចរឯកសារនេះអនុវត្តតាមនីតិវិធីស្តង់ដាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់ការចែកចាយលិខិតទាំងនោះ៕

ដកស្រង់ពីមេគង្គ