ទស្សនៈខ្មែរក្រោមលើតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ CLV-DTA

ដោយ៖ សុបិន អ៊ុង
ថ្ងៃទី ២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៤

ទីក្រុងឡូវែល រដ្ឋម៉ាសាឈូសេត ក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ ប្រជាជនខ្មែរ រាប់ម៉ឺននាក់នៅជុំវិញពិភពលោកបានប្រមូលផ្តុំគ្នាតវ៉ានឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយទាមទារឱ្យដកខ្លួនចេញពីតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា CLV-DTA ។ ប្រជាជនបារម្ភថា កម្ពុជានឹងបាត់បង់ការគ្រប់គ្រងទឹកដីទៅវៀតណាម ដូចកម្ពុជាក្រោម។

តាមរយៈការអនុញ្ញាតឱ្យយួនចូលមកធ្វើពាណិជ្ជកម្មលើដីខ្មែរ ធ្វើឲ្យយើងនឹកឃើញដល់ប្រវត្តិរបស់ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី២ ដែលបានអនុញ្ញាតឲ្យមេទ័ពយួន ង្វៀន (Nguyen) ធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៅព្រៃនគរ (សៃហ្គន) និងអនុញ្ញាតឲ្យប្រមូលពន្ធនៅឆ្នាំ ១៦២៣ ដែលជាបិតារបស់ព្រះអង្គ។ មេទ័ពយួន ង្វៀន ដោយមានអំណាចនោះ ង្វៀន បានចាប់ផ្តើមពង្រីកចូលក្នុងទឹកដីខ្មែរក្រោម (កម្ពុជាក្រោម) ដោយបញ្ជូនជនជាតិវៀតណាមទៅតាំងទីលំនៅ នៅទីនោះ។ ការពង្រីកនេះបានបន្តអស់រយៈពេលជាង ២០០ ឆ្នាំរហូតដល់ឆ្នាំ ១៨៤០ នៅពេលដែលវៀតណាមបានគ្រប់គ្រងទាំងស្រុងលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោមទាំងអស់ ដែលមាន ២៣ ខេត្ត – មានផ្ទៃដីទំហំប្រហាក់ប្រហែលនឹងផ្ទៃដីរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស។

មិនយូរប៉ុន្មាន នៅឆ្នាំ១៨៥៨ បារាំងបានចាប់ផ្ដើមកាន់កាប់ប្រទេសវៀតណាម កម្ពុជា និងឡាវ ហើយហៅវាថាសហភាពឥណ្ឌូចិន។ ប្រជាជនកម្ពុជាបានចូលដល់សម័យសន្តិភាព និងស្ថិរភាពរស់នៅក្រោមការកាន់កាប់របស់បារាំង។ បន្ទាប់ពីការដកទ័ពរបស់បារាំងនៅឆ្នាំ ១៩៥៤ បារាំងបានប្រគល់ការគ្រប់គ្រងទឹកដីកម្ពុជាក្រោមទៅឱ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមខាងត្បូង។

ក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមវៀតណាម វៀតណាមចង់ឈ្លានពានកម្ពុជាម្តងទៀត។ ពួកវៀតកុងបានបើកការវាយប្រហារជាច្រើនលើកមកលើប្រទេសកម្ពុជា មួយលើកគឺនៅឆ្នាំ ១៩៧០ ប៉ុន្តែត្រូវបានរុញច្រានមកវិញដោយ លន់ នល់ ដែលជាមេទ័ពដែលគាំទ្រដោយអាមេរិក ហើយម្តងទៀតនៅថ្ងៃទី ៧ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ ដែលបានបញ្ចប់របបខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែបានបណ្តាលឱ្យ វៀតណាមចូលកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេល ១០ឆ្នាំ បានសម្លាប់ខ្មែរ ២លាននាក់បន្ថែមទៀត បន្ទាប់ពីរបបវាលពិឃាត។

ក្រោយសង្រ្គាមវៀតណាម វៀតណាមខាងជើងបានចូលកាន់កាប់វៀតណាមខាងត្បូង ដែលទឹកដីភាគច្រើនជារបស់ប្រទេសកម្ពុជាភាគខាងត្បូង ឬកម្ពុជាក្រោម ជនជាតិដើមខ្មែរក្រោមត្រូវបានជិះជាន់មិនថាវៀតណាមខាងត្បូង ឬខាងជើងគ្រប់គ្រងទឹកដីរបស់យើងនោះទេ។ ជាច្រើនជំនាន់មកហើយ បុព្វបុរសខ្មែរយើងបានធ្វើឱ្យប្រាកដថា យើងស្គាល់ឫសគល់របស់យើង ហើយនិយាយភាសាខ្មែរ ទោះបីជាវាមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យបង្រៀននៅសាលាក៏ដោយ។

ខ្ញុំកើតនៅកម្ពុជាក្រោមក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០។ គ្រួសារខ្ញុំជាកសិករ ដូចប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមភាគច្រើនដែរ។ យើងតស៊ូដើម្បីរស់រានមានជីវិត និងធ្វើការលើស្រែចំការរបស់យើង ពីព្រោះការប្រមូលផលរបស់យើងនឹងត្រូវលក់ក្នុងតម្លៃកំណត់របស់រដ្ឋាភិបាល ដែលទាបជាងតម្លៃទីផ្សារ។ យើងកាន់តែក្រទៅៗ ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់។ យើងមិនអាចរីកចម្រើនបានឡើយ ទោះបីយើងខំប្រឹងយ៉ាងណា ហើយភាគច្រើនត្រូវលក់ដីដើម្បីរស់។ យើងមិនត្រូវបានគេទទួលយកទៅក្នុងសង្គមវៀតណាមទូទៅទេ ព្រោះយើងកើតមកនិយាយភាសាផ្សេងក្រៅពីភាសាវៀតណាម ហើយមានសម្បុរខ្មៅជាង ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាអន់ជាង និងមិនសូវចេះ ដឹង។ យើងមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើការក្នុងការងាររដ្ឋាភិបាល ឬកាន់តំណែងជាអ្នកត្រួត ពិនិត្យទេ។ ការងារតែមួយគត់របស់យើងគឺធ្វើជាគ្រូបង្រៀនវៀតណាម និងបង្រៀនកូនខ្មែរនូវភាសាវៀតណាម។ ហើយអ្នកដែលអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមជាមួយប៉ូលិសភូមិក៏ព្រោះតែឪពុកម្តាយជាវៀតកុង ជួយយួនខាងជើងយកទឹកដីយើង។ មេភូមិ ប៉ូលីស តែងតែជាជនជាតិវៀតណាម។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមរស់នៅដោយមិនឃើញក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់អនាគតរបស់ខ្លួន។

នេះគឺជារឿងរ៉ាវនៃជីវិតរបស់យើងរយៈពេល ៧០ ឆ្នាំ។ ពេលនេះក្រឡេកមកមើលប្រទេសខ្មែរ និងមើលឥទ្ធិពលរបស់យួននៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកើនឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ បេះដូងយើងឈឺចាប់ រាងកាយយើងស្ពឹក ស្រក់ទឹកភ្នែក ព្រោះយើងដឹងថាពួកគេជាជនរងគ្រោះបន្ទាប់។ វាដូចជាអ្នកក្លាយជាទាសករ ហើយមើលបងប្អូនប្រុសស្រីរបស់អ្នកត្រូវបានជនល្មើសដូចគ្នាបោកបញ្ឆោតឱ្យមកធ្វើការឱ្យពួកគេ។ គេមិនសូវដឹងថានឹងមានអ្វីកើតឡើងបន្ទាប់ទៀត ពេលដែលពួកគេក៏នឹងចូលរួមក្នុងជោគវាសនារបស់យើងដែរ។ ប្រទេសខ្មែរគឺជាទឹកដីតែមួយគត់ដែលនៅសេសសល់ដែលយើងអាចទៅ និងមានអារម្មណ៍ថាជាផ្ទះរបស់យើង។ ៧០ ឆ្នាំហើយ ដែលពួកយើងរស់នៅលើទឹកដីរបស់យើង ដោយគ្មានសេរីភាព គ្មានការទទួលយក គ្មានការទទួលស្គាល់ ហើយពួកគេបានធ្វើឱ្យយើងមានអារម្មណ៍ថា វាជាកំហុសរបស់យើងដែលកើតជាខ្មែរ។

គម្រោងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ CLV-DTA គ្មានអ្វីក្រៅពីយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយដែលមានគោលបំណងសម្ងាត់ដើម្បីវៀតណាមធ្វើឲ្យកម្ពុជាដូចកម្ពុជាក្រោម។ គម្រោងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ CLV-DTA បង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩ ជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលដឹកនាំដោយ ហ៊ុន សែន ដែលជារដ្ឋាភិបាលអាយ៉ងរបស់វៀតណាម។ គម្រោងនេះក្លែងក្លាយជាការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជាមួយនឹងប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន ៦០០០០០ នាក់ និងជនជាតិវៀតណាមចំនួន ៧ លាននាក់នៅក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ និងចំនួនប្រជាជនវៀតណាមសរុបចំនួន ១០០ លាននាក់ វាជៀសមិនរួចទេដែល លំហូរចូលនៃជនជាតិវៀតណាមយ៉ាងច្រើននឹងមកតាំងទីលំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់គ្រួសារគឺជាជនរងគ្រោះនៃការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំតាមរយៈគោលនយោបាយតំបន់អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចទាំងនេះ ហើយនៅតែមិនទទួលបានសំណងសមរម្យ។ ជាមួយនឹងការជួល ៩៩ ឆ្នាំលើផ្ទៃដីរាប់សែនហិចតាទៅប្រទេសវៀតណាមនោះ ពុំមានផលប្រយោជន៍អ្វីឡើយក្នុងន័យបង្កើតការងារសម្រាប់ប្រជាជនក្នុងស្រុក មានតែការបាត់បង់ព្រៃឈើកម្ពុជា និងធនធានធម្មជាតិផ្សេងទៀត។ វៀតណាមរត់ពន្ធឈើប្រណីតចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ហើយលក់នៅទូទាំងពិភពលោក។ គ្រឿងសង្ហារិម “ផលិតនៅវៀតណាម” អាចរកបានយ៉ាងទូលំទូលាយនៅតាមហាងក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។

យោងតាមកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំចុងក្រោយបង្អស់របស់ CLV-DTA គោលដៅរបស់ពួកគេគឺត្រូវមានការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចពេញលេញនៅឆ្នាំ ២០៣០ ដែលរួមមានពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ ការរុករករ៉ែ និងជាច្រើនទៀត។ សំណួរសួរថា តើអ្នកណានឹងជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍? តើអ្នកណានឹងជីកយកត្បូង និងត្បូងរបស់យើង តើប្រជាជនកម្ពុជានឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីវា ដែរឬទេ? ហើយធម្មជាតិនឹងត្រូវបានការពារដែរឬទេ?
យើងឃើញថា តំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ CLV-DTA គ្រាន់តែជាលេសសម្រាប់វៀតណាមធ្វើអាណានិគមលើប្រទេសកម្ពុជាទាំងអស់។ វាជាយុទ្ធសាស្ត្រដូចគ្នានឹងលោក ង្វៀន ង្វៀនបានប្រើ “Nguoi Gian Di Truoc, Nuoc Lang Di Sau” ដែលមានន័យថា “បញ្ជូនប្រជាជនទៅរស់នៅទីនោះជាមុន រដ្ឋាភិបាលនឹងតាមការពារ”។ យុទ្ធសាស្ត្រយឺត ប៉ុន្តែមានប្រសិទ្ធភាព ដែលលោក ង្វៀន ប្រើអស់ ២០០ឆ្នាំ ដើម្បីគ្រប់គ្រងកម្ពុជាក្រោមទាំងអស់ ដែលស្ទើរតែពាក់កណ្តាលនៃប្រទេសកម្ពុជា។ សព្វថ្ងៃនេះ អ្វីដែលនៅសេសសល់នៃប្រទេសកម្ពុជា ជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមថ្មីរាប់លាននាក់បានចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយបានគ្រប់គ្រងលើនយោបាយកម្ពុជា។ ក្រោយការឈ្លានពានកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៧៩ វៀតណាមបានតែងតាំង ហ៊ុន សែន នៅឆ្នាំ១៩៨៥ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី បន្ទាប់ពីលោក ចាន់ ស៊ី និងលោក ប៉ែន សុវណ្ណ ត្រូវបានដកចេញ ព្រោះតែពួកគេមិនគោរពតាមបញ្ជាពីវៀតណាម។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ហ៊ុន សែន គឺជាដៃស្តាំរបស់វៀតណាម និងជាឧបសគ្គចម្បងសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការសម្រេចបាននូវគោលបំណងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ១៩៩១។
តាមរយៈ ហ៊ុន សែន វៀតណាមបានបង្កើតសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាបាត់បង់ទឹកដី សមុទ្ររបស់ខ្លួន ហើយក្លាយជាអ្នកក្រោមបង្គាប់វៀតណាម។ របបនេះជួយធ្វើឱ្យមានការឈ្លានពានរបស់វៀតណាមស្របច្បាប់នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ ដោយបង្វែរការពិត ហើយពិតជាប្រារព្ធការឈ្លានពានរបស់បរទេសមកលើប្រទេសកម្ពុជា ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា “ទិវាជ័យជំនះ” ។ តាមរយៈ ហ៊ុន សែន កម្ពុជាបានបាត់បង់កោះត្រល់ទៅវៀតណាម។ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តបាននិយាយថា វៀតណាមប្រមូលពន្ធលើកោះនេះ ព្រោះវាពិបាកសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការគ្រប់គ្រង។ វាតែងតែជាការប្រមូលពន្ធ។ នោះហើយជារបៀបដែលកម្ពុជាបាត់បង់កម្ពុជាក្រោម កោះត្រល់ ហើយឥឡូវនេះ CLV-TDA ក៏នឹងបង់ថ្លៃកំពង់ផែទៅសៃហ្គនផងដែរ។ ប្រាកដណាស់ថា កម្ពុជានឹងបាត់បង់ខេត្តទាំងបួន បើមិនពេញប្រទេស។
បច្ចុប្បន្ននេះ តាមរយៈ ហ៊ុន សែន វៀតណាមបាននាំប្រទេសកម្ពុជាចូលទៅក្នុងឆ័ត្របក្សកុម្មុយនិស្តឥណ្ឌូចិន ដែលជាផែនការរបស់ហូជីមិញតាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០។ ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងបាត់បង់សេរីភាពដែលពិបាករកបាន ដែលមនុស្សរាប់លាននាក់បានស្លាប់ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងវៀតណាមឆ្នាំ ១៩៧០-១៩៧៥ ហើយម្តងទៀតនៅឆ្នាំ ១៩៧៩-១៩៩០ ដែលជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ និងមនុស្សជាច្រើនទៀតបានធ្វើ ដើម្បីនាំមកនូវកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ១៩៩១ ។ ប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវតែក្រោកឈរឡើងវិញ ដើម្បីភាពរស់រានរបស់ប្រទេសខ្លួន។ “សន្តិភាព” ដែល ហ៊ុន សែន ផ្តល់ជូនមានន័យថា ការចាប់ដៃជាមួយវៀតណាម បាត់បង់បូរណភាពទឹកដី ស្វ័យភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់យើង។ វាត្រូវតែត្រូវបានបញ្ឈប់៕