យុវជនកម្ពុជា រៀបចំបណ្តាញយុវជនកម្ពុជាសកល

ដោយ៖ សុបិន អ៊ុង
Lowell, MA – បណ្តាញយុវជនកម្ពុជាសកល ជាភាសាអង់គ្លេស (Global Cambodia Youth Network) បានរៀបចំការបោះឆ្នោតតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេតជាលើកទី ២ ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ២០២១។ លោក សោភ័ណ្ឌ ឡារី ត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើជសរើសជាប្រធានម្តងទៀត ហើយបាននិយាយថា “បេសកកម្មរបស់យើងគឺចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាមួយយុវជន កម្ពុជា ដើម្បីមានឥទ្ធិពលលើការផ្លាស់ប្តូរនៅកម្ពុជា លើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដូច្នេះ ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនអាចរស់នៅដោយសុចរិតភាព”។

លទ្ធផលបន្ថែមរួមមាន អ៊ឹង ឈុងលាង ជាអនុប្រធាន លោក អ៊ាម ប៊ុណ្ណារិទ្ធ អគ្គលេខាធិកា និងលោក សេង ម៉េងប៊ុនរ៉ុង ហេរញ្ញិក។
បណ្តាញយុវជនកម្ពុជាសកល មានគោលបំណងប្រមូលផ្តុំយុវជនជុំវិញពិភពលោក ទាំងអ្នកស្នេហាជាតិ និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ដែលចង់រៀបចំ និងកសាងប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញឱ្យបានល្អ និងត្រឹមត្រូវ ដោយឈរលើគោលការណ៍សីលធម៌ សច្ចធម៌ និងយុត្តិធម៌។

ក្រុមនេះបាននិយាយថា ទោះបីជាមានការសន្យានៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ១៩៩១ ដែលត្រូវបានអនុវត្តដោយអាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅកម្ពុជាដើម្បីរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ឡើងវិញនៅឆ្នាំ ១៩៩៣ ក៏ដោយ ក៏វាបានបរាជ័យក្នុងបេសកកម្មដោយសារតែបញ្ហាជាតិសំខាន់ៗដូចជាអំពើពុករលួយ ភាពក្រីក្រ អយុត្តិធម៌សង្គម។ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ និងបូរណភាពទឹកដី។
ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយមេដឹកនាំផ្តាច់ការ ហ៊ុន សែន អស់រយៈពេល ៣៨ ឆ្នាំ ក្នុងនាមជាប្រទេសស្វយ័តកម្មយូរជាងគេបំផុតលើពិភពលោក រហូតមកដល់ពេលថ្មីៗនេះ “បានប្រគល់” ឲ្យកូនប្រុសរបស់គាត់ គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដោយការបោះឆ្នោតឯកបក្ស។ របាយការណ៍ចេញផ្សាយដោយអង្គការឃ្លាំមើលសិទិ្ធមនុស្សក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ “កម្ពុជា៖ ឧត្តមសេនីយដែលមានការរំលោភបំពានរបស់លោក ហ៊ុន សែន” ដែលបានដាក់ឈ្មោះឧត្តមសេនីយ៍ ហ៊ុន សែន ចំនួន ១២ នាក់ ដែលបានប្រព្រឹត្តការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមតាំងពីឆ្នាំ ១៩៧០ ទទួលបានប្រាក់កម្រៃយ៉ាងហ៊ឺហា និងទទួលខុសត្រូវក្នុងការរក្សាគាត់នៅកាន់តំណែង។ របាយការណ៍ក៏បានសរសេរដែរថា ឧត្តមសេនីយនីមួយៗគឺជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្តាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នបង្កើតគោលនយោបាយខ្ពស់បំផុតរបស់គណបក្ស។ សមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការកណ្តាលគឺតម្រូវឱ្យ អនុវត្តគោលនយោបាយគណបក្សទាំងអស់។ នេះផ្ទុយនឹងស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិដែលកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។ ជាក់ស្តែង វាត្រូវបានរំលោភលើមាត្រា ៩ នៃច្បាប់របស់កម្ពុជា ស្តីពីស្ថានភាពទូទៅនៃបុគ្គលិកយោធានៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ (១៩៩៧) ដែលចែងថា “បុគ្គលិកយោធាត្រូវមានអព្យាក្រឹតភាពក្នុងមុខងារ និងសកម្មភាពការងារ និងការប្រើប្រាស់មុខងារ/ ចំណងជើង និងសម្ភារៈរបស់រដ្ឋសម្រាប់បម្រើសកម្មភាពនយោបាយណាមួយត្រូវហាមឃាត់”។

អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Right Watch) ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា “ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កម្ពុជាស្ថិតក្នុងភាពធ្លាក់ចុះសេរីភាពនៃសិទ្ធិមនុស្ស។ ទោះបីជាមានបទប្បញ្ញត្តិសិទ្ធិមនុស្សខ្លាំងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ១៩៩១ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ១៩៩៣ ក៏ដោយ — និងជំនួយអភិវឌ្ឍន៍រាប់ពាន់លានដុល្លារ រួមទាំងជំនួយបច្ចេកទេសជាច្រើនដែលបានផ្តល់ធ្វើឲ្យមាននីតិរដ្ឋ កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ និងសិទ្ធិមនុស្ស — ប្រទេសកំពុងវិលត្រឡប់មកវិញយ៉ាងឆាប់រហ័សឆ្ពោះទៅរករដ្ឋឯកបក្ស”។

ប្រទេសកម្ពុជាបានឡើងដល់កំពូលប្រទេសពីរជារដ្ឋទ្វេភាគី ហើយប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានរបបលោក ហ៊ុន សែន វាយកម្ទេច។ នៅឆ្នាំ ១៩៩៧ លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើរដ្ឋប្រហារប្រឆាំងនឹងសហនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់ព្រះអង្គគឺព្រះអង្គម្ចាស់ រណឫទ្ធិ ហើយនៅឆ្នាំ ២០១៧ លោក ហ៊ុន សែន បានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ (CNRP) ដែលបានទទួលសំឡេងគាំទ្រ ៤៥ ភាគរយ។ លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាបិតាស្ថាបនិកនៃគណបក្សនេះ ត្រូវបានកាត់ទោសពីបទចោទប្រកាន់ក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌជាច្រើន ហើយបានរស់នៅនិរទេសខ្លួនតាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ ដើម្បីគេចពីការដាក់ពន្ធនាគារ។ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានចាប់ខ្លួនតាមអំពើចិត្តកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិ ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ និងហាមធ្វើនយោបាយ។
លោក សោភ័ណ្ឌ ឡារី ប្រធានបណ្តាញយុវជនកម្ពុជាសកលលោក មានប្រសាសន៍ថា “គោលដៅរបស់យើងគឺពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងយុវជនកម្ពុជាដែលរស់នៅក្រៅប្រទេស រួមគ្នារៀន និងបណ្តុះបណ្តាលជំនាញភាពជាអ្នកដឹកនាំ បច្ចេកវិទ្យា ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ និងផ្តល់ការគាំទ្រដល់យុវជនខ្មែរនៅកម្ពុជាដែលចង់ផ្លាស់ប្តូរនៅកម្ពុជា”។
លោក Lary បានមានប្រសាសន៍ថាក្រុមរបស់គាត់ បានជួយគាំទ្របេក្ខជនចំនួន ៧០ នាក់ដែលមានអាយុក្រោម ៣៥ ឆ្នាំនៅក្នុងវដ្តនៃការបោះឆ្នោតចុងក្រោយ។ “ក្រុមរបស់យើងបើកចំហចំពោះអ្នកដែលមិនគ្រាន់តែចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងនយោបាយ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកដែលមានការព្រួយបារម្ភអំពីប្រទេសកម្ពុជា ហើយចង់ធ្វើការផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបច្ចុប្បន្ន។ យើងក៏ស្វាគមន៍យុវជនមកពីគណបក្សកាន់អំណាចបច្ចុប្បន្នដែលហ៊ាននិយាយការពិត និងបង្ហាញការមិនយល់ស្របជាមួយនឹងរបៀបដែលគណបក្សខ្លួនដំណើរការនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ”។ បណ្តាញយុវជនកម្ពុជាសកលបានជ្រើសរើសសមាជិកចំនួន ៣៩៤ នាក់ដោយជោគជ័យ ហើយត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុង ១១ ប្រទេសជុំវិញពិភពលោក គិតត្រឹមពេលធ្វើរបាយការណ៍នេះ៕